Ινσουλίνη και Φάρμακα

Τα Βασικά της Ινσουλίνης

Υπάρχει ένας αριθμός διαφορετικών τύπων ινσουλίνης, για άτομα με διαβήτη τύπου 1, καθώς και για άτομα με διαβήτη τύπου 2. Οι εν λόγω ινσουλίνες διαφέρουν στο πόσο γρήγορα δρουν (έναρξη), στο πότε φτάνουν στο ζενίθ της δράσης τους (αιχμή), και στο πόσο διαρκεί η δράση τους (διάρκεια)¹.
Η έναρξη αφορά το χρονικό διάστημα που χρειάζεται η ινσουλίνη, προκειμένου να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, και να αρχίσει να μειώνει το σάκχαρο αίματος¹.
Η αιχμή αφορά τη χρονική περίοδο κατά την οποία κορυφώνεται η δράση της ινσουλίνης αναφορικά με τη μείωση του σακχάρου αίματος¹.
Η διάρκεια αφορά τη χρονική περίοδο, κατά την οποία η ινσουλίνη συνεχίζει να μειώνει το σάκχαρο αίματος¹.

Παραπομπές:
1. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: Insulin Basics http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/insulin/insulin-basics.html

Τύποι Ινσουλίνης

• Ταχείας δράσης ινσουλίνη: ξεκινά να δρα περίπου 15 λεπτά μετά την ένεση, η δράση της κορυφώνεται σε περίπου 1 ώρα, και διαρκεί περίπου 2 έως 4 ώρες.¹
• Βραχείας δράσης ινσουλίνη: ξεκινά να δρα σε περίπου 30 λεπτά, η δράση της κορυφώνεται σε περίπου 2 έως 3 ώρες, και διαρκεί περίπου 3 έως 6 ώρες.¹
• Ενδιάμεσης δράσης ινσουλίνη: ξεκινά να δρα σε περίπου 2 έως 4 ώρες, η δράση της κορυφώνεται σε περίπου 4 έως 12 ώρες, και διαρκεί περίπου 12 έως 18 ώρες.¹
• Μακράς δράσης ινσουλίνη: ξεκινά να δρα αρκετές ώρες μετά την ένεση, η δράση της παρουσιάζει ελάχιστη ή καμία αιχμή, και διαρκεί για διάστημα 24 ωρών.¹
• Μείγμα ινσουλίνης: συνδυασμός ταχείας δράσης ινσουλίνης με ενδιάμεσης δράσης ινσουλίνη (διατίθενται διαφορετικά σχήματα, με διαφορετικές προκαθορισμένες ποσότητες των δύο τύπων ινσουλίνης).Η χρήση μείγματος ινσουλίνης μπορεί να είναι πιο βολική για εσάς, και να περιορίζει τις πιθανότητες λανθασμένης δοσολογίας, αλλά τα μείγματα ινσουλίνης δεν είναι τόσο ευέλικτα όσο η χρήση δύο διαφορετικών τύπων ινσουλίνης.¹

Ο ιατρός σας θα σας συμβουλέψει επί του απαιτούμενου τύπου και της δόσης της ινσουλίνης. Είναι σημαντικό να καταρτίσετε ένα πλάνο τακτικών και προσεκτικών ελέγχων των επιπέδων σακχάρου του αίματος σας, με προσαρμογές της θεραπείας ινσουλίνης σας.

Παραπομπές:
1. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: Insulin Basics http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/insulin/insulin-basics.html

Αποθήκευση και Χειρισμός της Ινσουλίνης

Μέρος της αποτελεσματικής διαχείρισης του διαβήτη αποτελεί η εκμάθηση του τρόπου χειρισμού και αποθήκευσης της ινσουλίνης σας. Η κατάλληλη αποθήκευση και ο χειρισμός μπορεί να επηρεάσει την ασφάλεια σας και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας ινσουλίνης σας. Ακολουθήστε τις παρακάτω απλές συμβουλές, οι οποίες θα σας βοηθήσουν να εξασφαλίσετε τη σωστή χρήση της ινσουλίνης σας.²
Συμβουλές για τη μεταχείριση της ινσουλίνης²:

• Πλύνετε τα χέρια σας, προτού αγγίξετε τις προμήθειες ινσουλίνης σας.
• Χρησιμοποιήστε οινόπνευμα, για το σκούπισμα του άνω μέρους της φιάλης ινσουλίνης σας.
• Αν παρατηρήσετε κρυστάλλους, μάζες ή διαχωρισμό υγρών στο φιαλίδιο σας, ανοίξτε μία νέα φιάλη ινσουλίνης.
• Αντί να κουνήσετε το φιαλίδιο σας, κυλήστε το απαλά ανάμεσα στα χέρια σας, για να αναμειχθεί η ινσουλίνη, πριν από κάθε χρήση.
• Απορρίψτε πάντα τις σύριγγες σας, τοποθετώντας τις σε πλαστικό ή μεταλλικό δοχείο που κλείνει.

Συμβουλές για τη σωστή αποθήκευση της ινσουλίνης²:

• Ελέγχετε πάντα την ημερομηνία λήξης επί της φιάλης ινσουλίνης.
• Αποφεύγετε να εκθέτετε την ινσουλίνη σας σε ακραίες θερμοκρασίες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν το σχηματισμό μαζών.
• Όταν ανοίγετε τη φιάλη σας, σημειώνετε την ημερομηνία επί της φιάλης. Οι φιάλες διατηρούνται για περίπου 1 μήνα μετά το άνοιγμα.

Παραπομπές:
2. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: Insulin Storage and Syringe Safety http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/insulin/insulin-storage-and-syringe-safety.html

Αντλία ινσουλίνης

Η αντλία ινσουλίνης είναι μια μικρή, αυτοματοποιημένη συσκευή, η οποία χορηγεί βραχείας δράσης ινσουλίνη με δύο τρόπους. Η βασική ινσουλίνη αποτελεί μια σταθερή, συνεχή δόση ινσουλίνης, η οποία χορηγείται σε διάστημα 24 ωρών, προκειμένου να διατηρεί το σάκχαρο του αίματος σας εντός του στοχευόμενου εύρους τιμών, μεταξύ γευμάτων και κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η δόση εφόδου αποτελεί μια πρόσθετη ποσότητα ινσουλίνης, η οποία χορηγείται πριν ή μετά τα γεύματα ή τα σνακ, προκειμένου να καλύψει τους υδατάνθρακες. Η ινσουλίνη χορηγείται μέσω εύκαμπτου σωλήνα που ονομάζεται καθετήρας, εισαγάγεται κάτω από το δέρμα, και στερεώνεται με κολλητική ταινία.³

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χρήσης αντλίας ινσουλίνης
Στα πλεονεκτήματα της χρήσης αντλίας ινσουλίνης περιλαμβάνονται τα ακόλουθα⁴:

• Όχι καθημερινές ενέσεις
• Πιο ακριβής από τις ενέσεις
• Μπορεί να βελτιώσει την A1C
• Μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερες εναλλαγές υψηλού και χαμηλού σακχάρου αίματος
• Πιο εύκολη λήψη της ινσουλίνης κατά το χρόνο του γεύματος
• Μεγαλύτερη ευελιξία με το συγχρονισμό και την ποσότητα των γευμάτων και των σνακ
• Μπορεί να μειώσει τα υπογλυκαιμικά επεισόδια
• Μεγαλύτερη ευελιξία με τη σωματική δραστηριότητα

Στα μειονεκτήματα της χρήσης αντλίας ινσουλίνης περιλαμβάνονται τα ακόλουθα⁴:

• Μπορεί να προκαλέσει αύξηση βάρους
• Μπορεί να προκαλέσει κετοξέωση, αν βγει ο καθετήρας και δεν λάβετε ινσουλίνη για ώρες
• Μπορεί να έχει μεγάλο κόστος
• Μπορεί να σας ενοχλήσει, δεδομένου ότι τον περισσότερο καιρό είστε συνδεδεμένοι με την αντλία

Παραπομπές:
3. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: Insulin Pumps http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/insulin/insulin-pumps.html
4. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: Advantages of Using an Insulin Pump http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/insulin/advantages-of-using-an-insulin-pump.html

Από του Στόματος Χορηγούμενες Φαρμακευτικές Αγωγές

Μόνο τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορούν να χρησιμοποιούν χάπια για να διαχειριστούν το διαβήτη τους. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 πρέπει να χρησιμοποιούν ινσουλίνη. Τα χάπια αυτά λειτουργούν καλύτερα όταν συνδυάζονται με προγραμματισμό γευμάτων και άσκηση. Με τον τρόπο αυτό έχετε τρεις θεραπείες που λειτουργούν από κοινού για να μειώσετε τα επίπεδα γλυκόζης αίματός σας.⁵
Κάποια χάπια βοηθούν το σώμα σας να χρησιμοποιεί καλύτερα τη γλυκόζη, ενώ άλλα αναγκάζουν το πάγκρεας σας να παράγει περισσότερη ινσουλίνη. Στην πραγματικότητα, μπορεί να χρειάζονται αρκετές διαφορετικές φαρμακευτικές αγωγές, λόγω του ότι κάθε μία δρα με διαφορετικό τρόπο.⁵
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας, προκειμένου να ενημερωθείτε για το τι είναι κατάλληλο για το προσωπικό σας πρόγραμμα διαχείρισης του διαβήτη σας.

Τύποι Από του Στόματος Χορηγούμενης Φαρμακευτικής Αγωγής
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν άτομα με διαβήτη τύπου 2 να ελέγξουν τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος τους⁶:
Οι σουλφονυλουρίες αυξάνουν την έκκριση ινσουλίνης από τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος. Τα άτομα που λαμβάνουν σουλφονυλουρίες μπορεί να εκδηλώσουν χαμηλά επίπεδα γλυκόζης αίματος.
Οι μεγλιτινίδες αυξάνουν την έκκριση ινσουλίνης από τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος, αλλά έχουν μικρότερη διάρκεια δράσης από τις σουλφονυλουρίες, γεγονός που καθιστά τις γλινίδες καλές στη στόχευση του μεταγευματικού σακχάρου του αίματος. Τα άτομα που λαμβάνουν μεγλιτινίδες μπορεί να εκδηλώσουν χαμηλά επίπεδα γλυκόζης αίματος.
Οι διγουανίδες (μετφορμίνη) μειώνουν τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος, μειώνοντας την ποσότητα γλυκόζης που παράγεται στο ήπαρ. Η μετφορμίνη επίσης βοηθά το μυϊκό ιστό να απορροφά τη γλυκόζη.
Οι θειαζολιδινεδιόνες βοηθούν την ινσουλίνη να δρα καλύτερα στους μύες και στο λίπος, και μειώνουν την παραγωγή ινσουλίνης από το ήπαρ.
Οι άλφα-αναστολείς της γλυκοσιδάσης καθυστερούν την απορρόφηση γλυκόζης από το έντερο, και μειώνουν τα επίπεδα της μεταγευματικής γλυκόζης του αίματος.
Οι αναστολείς της διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης 4 (DPP-4) δεν προκαλούν χαμηλό σάκχαρο αίματος. Δρουν βοηθώντας μια φυσικά παραχθείσα ουσία του σώματος που μειώνει το σάκχαρο του αίματος να παραμένει ενεργή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, μειώνοντας έτσι το αυξημένο σάκχαρο του αίματος.
Να θυμάστε ότι είναι σημαντικό να γνωρίζετε τι φάρμακο λαμβάνετε, πότε πρέπει να το λαμβάνετε, και τι παρενέργειες, αν υπάρχουν, να περιμένετε. Είναι χρήσιμο να ελέγχετε τακτικά τα επίπεδα σακχάρου του αίματός σας, και να συνεργάζεστε με την ομάδα φροντίδας της υγείας σας, προκειμένου να διασφαλίζετε ότι η φαρμακευτική σας αγωγή δρα με τον τρόπο που πρέπει.

Παραπομπές:
5. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: Oral medications http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/oral-medications/can-diabetes-pills-help-me.html
6. Ιστοχώρος Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) 2013: What are my options http://www.diabetes.org/living-with-diabetes/treatment-and-care/medication/oral-medications/what-are-my-options.html